Boerenkool
Boerenkool kennen we in Nederland natuurlijk vooral van stamppot. Zeker erg lekker. Maar boerenkool leent zich voor nog veel meer gerechten. Daarnaast raakt het tegenwoordig steeds bekender als zogenaamde 'superfood', vanwege zijn vele gezonde eigenschappen. Kortom, alle reden om deze winter volop te variëren met onze ouderwetse boerenkool!
Bij ons haal je hele bladeren van de boerenkoolplant af, en dat ziet er toch net even anders uit dan die voorgesneden boerenkool uit de supermarkt. Maar het hoeft niet heel veel meer werk te zijn (en het is natuurlijk veel lekkerder), mits je ruimte hebt in je vriezer. Dan was je de bladeren, doe je die in hun geheel in een plastic zak en die stop je in de vriezer. Als je de boerenkool wilt eten, geef je eerst een paar flinke klappen op de zak met bevroren blad, daar verkruimelt het van en dan heb je alsnog fijngesneden boerenkool. De nerven kunnen wat taai zijn, dus die kun je er beter tussen uit halen.
Heb je geen plek in je vriezer, of wil je de kool direct vers van de struik eten, dan kun je het blad van de nerven losscheuren. Je kunt het eventueel nog wat fijner scheuren, maar er hoeft op deze manier niet eens een mes aan te pas te komen.
Lasagne met boerenkool en paddenstoelen
(recept uit het kookboek 'Veg!' het River Cottage boek met groenten in de hoofdrol' van Hugh Fearnley)
Dit recept hebben wij voor het eerst gemaakt in Noorwegen, waar de vorst al vroeg in de herfst over de boerenkool gaat. Je staat wel even in de keuken, dus neem er de tijd voor - ook voor de maaltijd zelf, dit gerecht is dat zeker waard.
Ingrediënten (voor 6 personen):
- ongeveer 500 gr boerenkoolbladeren
- 30 gr boter
- 500 gr paddenstoelen, stevige soort bijv kastanjechampignons
- 2 teentjes knoflook
- 3 tl tijmblaadjes
- 175 gr verse lasagnebladen (gedroogd kan ook, aar dan is het nog belangrijker dat de bladeren onder de saus liggen)
- 20 gr Parmezaanse kaas, of een andere harde kaas met volle smaak, geraspt
- wat olijfolie
- zeezout en versgemalen peper
Voor de bechamelsaus:
- 750 ml volle melk
- 1 laurierblad
- 1 ui, grof gesneden
- 1 stengel bleekselderij, grof gesneden
- een paar zwarte peperkorrels
- 50 gr boter
- 50 gr boem
- 2 tl mosterd
Bereidingswijze:
- Verwarm de oven voor op 180 gr. Verhit de melk voor de bechamelsaus samen met het laurierblad, de ui, bleekselderij en peperkorrels tot net onder het kookpunt. Haal van het vuur en laat de smaken intrekken.
- Scheur de boerenkool van de harde nerven en daarna in grove stukken. Doe in een grote pan en get er zoveel koud water bij dat de kool net onder staat. Voeg zout toe, breng aan de kook en laat 2-3 minuten zachtjes koken tot de kool net gaar is. Giet af en zet weg.
- Verhit de helft van de boter in een grote brede pan. Voeg de helft van de paddenstoelen toe en doe er zout en peper overheen. Zet het vuur hoger en bak de paddenstoelen 5-10 minuten, tot de vloeistof is verdampt en de paddenstoelen beginnen te krimpen en karamelliseren. Roer de helft van de knoflook erdoor en d helft van de tijm en bak nog een minuutje mee. Doe in een schaal. Bak zo ook de rest van de paddenstoelen en zet weg.
- Warm de melk zachtjes weer op en zeef deze. Verhit de boter voor de saus in een grote pan. Roer de bloem erdoor en laat deze roux een paar minuten zacht bakken. Haal van het vuur, voeg ongeveer een kwart van de hete melk toe en roer flink met een garde tot er geen klontjes meer in zitten. Herhaal dit met de rest van de melk, die je in twee of drie gedeelten toevoegt, tot je een gladde saus hebt. Zet dit weer op het vuur en laat, bijna constant roerend, een paar minuten zacht koken tot de saus dikker wordt. Roer de mosterd erdoor en breng op smaak met peper en zout.
- Roer ongeveer de helft van de saus door de boerenkool en zet weg.
- Verdeel de helft van de overgebleven bechamelsaus over de bodem van een ovenschaal van ongeveer 28 bij 22 cm. Leg hier een derde van de lasagnebladen op en lepel de boerenkool erop. Voeg nog een laag lasagnebladen toe en dan de paddenstoelen. Maak af met een laatste laag lasagnebladen en de rest van de saus.
- Strooi de kaas erover en besprenkel met olie. Zet 20 minuten in de oven tot de bovenkant goudbruin is. Meteen opdienen.
Eet smakelijk!
Ovenschotel met boerenkool en kaas
Boerenkool doet het erg goed in combinatie met zuur. Met kwark en komijnekaas erbij is dit een heerlijk vol en verwarmend gerecht.
Ingrediënten:
- 600 gr kleingesneden boerenkool
- 1 ui, gesnipperd
- 2 teentjes knoflook
- scheut witte wijn-azijn
- 300 gr komijnekaas
- 300 gr kwark
Bereidingswijze:
- Verwarm de oven voor op 180 gr.
- Fruit de ui en voeg daar wat later de knoflook bij. Voeg dan de boerenkool erbij en laat die zacht worden. Breng dit op smaak met zout, peper en een scheut witte wijn-azijn.
- Rasp de komijnekaas en meng dit door de kwark.
- Vul een ovenschaal met om en om een laag boerenkool en kwark-kaasmengsel. Eindig met een laagje kwark-kaas.
- Zet de schotel ca een half uur in de oven.
Eet smakelijk!
Pasta met boerenkoolpesto en gebakken aardappels
Dit klinkt als een bijzondere combinatie, en dat is het ook. En lekker dat het is! Wij Hollanders zijn gewend aan aardappelen naast groente, maar je kunt de aardappel ook eens beschouwen als groente op zich. Zoals in dit recept, uit een oude 'Smaakmakend'.
Ingrediënten voor 4 personen:
- 2 grote, kruimige aardappels, in blokjes gesneden
- 150 gram boerenkool
- 3 teentjes knoflook
- olijfolie
- 75 gr geraspte Parmezaanse kaas
- 350 gram volkoren pasta (bijvoorbeeld penne)
- zout en peper
Bereidingswijze:
- Bak de aardappelblokjes in olijfolie in ca 15 min gaar, bestrooi ze met zout en peper en laat ze uitlekken op keukenpapier.
- Roerbak in olijfolie de boerenkool met de knoflook, voeg 3 eetlepels water toe en laat dit 10-15 min stoven.
- Kook de pasta gaar.
- Pureer de boerenkool met knoflook en 2 el olijfolie en de kaas tot een smeuïg geheel. Proef of er zout en peper bij moet.
- Schep de pesto door de pasta en schep dit in diepe borden. Strooi de aardappelblokjes en wat extra Parmezaanse kaas erover en serveer direct.
Eet smakelijk!
Boerenkooltaart
Dit recept (van Loethe Olthuis; uitgeknipt uit de Volkskrant lang geleden) zit al een tijdje in mijn schriftje vol recepten, maar zelf heb ik hem nog niet uitgetest. Deze winter gaat dat er zeker van komen, want ook nu weer loopt het water me in de mond.
Ingrediënten voor 1 taart (4-6 pers):
- olie en bloem voor springvorm
- 750 gr boerenkool, kleingesneden
- 5 eieren
- 150 gr zachte geitenkaas
- 1 el Italiaanse tuinkruiden
- 200 gr geraspte oude kaas
- 1 rode paprika, in stukjes gesneden
- 100 gr cashewnoten óf (mijn persoonlijke variatietip) walnoten uit de buurt, grof gehakt
- 1 blik super croissantdeeg
- zout en peper
Bereidingswijze:
- Verwarm de oven voor op 200 gr. Vet een springvorm in en bestuif die met bloem.
- Breng de boerenkool in een ruime pan met een bodempje water aan de kook, laat in 10 min slinken en daarna goed uitlekken in een vergiet. Druk het vocht eruit met een lepel.
- Klop de eieren, geitenkaas, kruiden en 175 gr oude kaas goed door elkaar.
- Roer de boerenkool, paprikastukjes en noten erdoor en breng op smaak met peper en zout.
- Rol het deeg uit, druk de naden goed dicht met wat water en snijd het in passende stukken. Bekleed daarmee de springvorm. Snijd overhangend deeg weg (daar kun je de volgende dag alsnog croissantjes van maken).
- Schep het boerenkoolmengsel in de vorm, bestrooi met de rest van de oude kaas en bak de taart in het midden van de oven in ca 45 min gaar.
Eet smakelijk!